Rozmowa z prof. dr hab. Wandą Wadas z Wydziału Agrobioinżynierii i Nauk o Zwierzętach Instytutu Rolnictwa i Ogrodnictwa Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach.

Pani Profesor, czym są mikrowarzywa i co wspólnego mają z warzywami?

Mikrowarzywa, tzw. microgreens, to młode rośliny warzyw, które mają w pełni wykształcone liścienie i rozwijające się liście, zatem jest to młodociana faza roślin, inaczej mówiąc - siewki. Od warzyw różni mikrowarzywa krótki okres uprawy - zbierane są najczęściej już po dwóch tygodniach odsiewu. W przeciwieństwie do warzyw - uprawiane są w niewielkiej liści podłoża. Mikrowarzywa charakteryzują się dużą koncentracją składników odżywczych.

26 stycznia obchodzony jest Ogólnopolski Dzień Transplantacji. Tego dnia świętuje również Fundacja DKMS, która od wielu lat wspiera polską transplantologię. O misji fundacji, potrzebach i wpływie pandemii na jej działalność mówi Magdalena Przysłupska, rzecznik prasowy.

W Polsce co 40 minut, a na świecie co 27 sekund ktoś słyszy, że ma białaczkę lub inne schorzenie układu krwiotwórczego. Wielu z tych pacjentów będzie potrzebowało przeszczepienia, a tym samym pomocy zgodnego, niespokrewnionego dawcy. Około 800 chorych w Polsce jest kwalifikowanych do transplantacji allogenicznej, czyli od dawcy niespokrewnionego. Transplantacja szpiku polega na pobraniu krwiotwórczych komórek macierzystych od dawcy rodzinnego lub niespokrewnionego i podaniu ich drogą żylną biorcy, by stworzyły u niego nowy, zdrowy układ krwiotwórczy. Po przeszczepieniu rozpoczyna się tzw. okres potransplantacyjny, czyli czas na przyjęcie przeszczepu, który trwa ok. 14-30 dni. To bardzo trudny, decydujący czas.

Rolnictwo to jego pasja i sentyment, a jednocześnie sposób na życie. Leszek Hejduk został uhonorowany tytułem Rolnika z Lubelskiego 2021.

O mieszkańcu Gozda w gminie Kłoczew (powiat rycki) być może nie byłoby głośno, gdyby nie radny gminny - Jerzy Grzyb. To on zaproponował panu Leszkowi udział w prestiżowym konkursie i zgłosił jego kandydaturę do organizatora, czyli Urzędu Marszałkowskiego w Lublinie. Ostateczny wynik konkursu zaskoczył wszystkich, w tym laureata. Patrząc jednak na jego gospodarstwo, trudno podawać w wątpliwość werdykt oceniających. L. Hejduk z żoną trudni się gospodarstwem od 2012 r. - Wtedy zaczęliśmy powiększać plantację. Najpierw była to uprawa truskawki w gruncie. Od zeszłego roku mamy ją na zagonach podniesionych, wyścielonych folią. Jest też malina. Część sadzona w tamtym roku na jesieni, a część w tym, też na podniesionych zagonach wyścielonych agrotkaniną. To bardzo praktyczne rozwiązanie.

Rozmowa z lek. Agnieszką Pietrachowicz, foniatrą.

Zapalenie krtani nie zdarza się często, ale jeśli ktoś nie ma dobrej odporności, stan zapalny gardła bądź zatok może przejść w zapalenie krtani. Kiedy współwystępują różne objawy - m.in. ból w obrębie krtani, suchy kaszel, gorączka - z dużą dozą prawdopodobieństwa możemy stwierdzić, że jest to zapalenie krtani. Jego przyczyną może być zakażenie bakteryjne, co w badaniu uwidacznia się ropną, zasychającą wydzieliną w obrębie narządu głosu, albo wirus. Zdarza się, że w leczeniu trzeba zastosować antybiotyk, jednak nie jest prawdą, że antybiotykoterapia w stanach zapalnych krtani jest niezbędna. Niestety, część pacjentów uważa że chrypka równa się zapalenie krtani. Sami biorą się za leczenie, sięgając po antybiotyk, który mają w domowej apteczce, co jest błędem.

O sytuacji na rynku trzody chlewnej i wyzwaniach czekających producentów mówi Aleksander Dargiewicz, prezes Związku Pracodawców i Producentów Trzody Chlewnej POLPIG.

W minionym roku producenci trzody chlewnej doświadczyli wielu wyzwań. Niewątpliwie największym był ASF. W 2021 r. potwierdzono 124 ogniska ASF u świń, co stanowi rekord w dotychczasowej walce z chorobą. Szczególnie martwi sytuacja, w której rośnie liczba ognisk u świń przy spadku liczby gospodarstw utrzymujących trzodę chlewną. Pod koniec ubiegłego roku funkcjonowało ok. 70 tys. takich gospodarstw, a to oznacza ponad 30% spadek w stosunku do początku 2021 r. Świadczy to o pogorszeniu sytuacji epizootycznej kraju przy kurczącym się obszarze wolnym od choroby. Dodatkowo od kwietnia 2021 r. obowiązuje unijne rozporządzenie, które wprowadziło obowiązek zatwierdzania planów bezpieczeństwa biologicznego w gospodarstwach przemieszczających świnie poza obszar z ograniczeniami II i III (strefa różowa i czerwona).

Eksperci pracują nad odkryciem skutecznych leków przeciwwirusowych, a niektórzy postanowili poszukać ich także w aptece przyrody. I to był dobry pomysł - mówi Zbigniew T. Nowak, znawca roślin leczniczych.

Tezę, iż nie spełniły się marzenia naukowców o tym, że za pomocą leków syntetycznych uda się błyskawicznie opanować wszystkie choroby zakaźne, Z. Nowak - od 30 lat popularyzujący wiedzę z zakresu ziołolecznictwa, apiterapii i zdrowej diety - uzasadnia pojawieniem się poważnego problemu: wirusów, w tym Covid-19. - Eksperci pracują nad odkryciem skutecznych leków przeciwwirusowych, a niektórzy postanowili poszukać ich także w aptece przyrody. I to był dobry pomysł - zaznacza. - W aptece natury tkwi niewyobrażalna siła przywracania człowiekowi zdrowia. Każda roślina to jedyne w swym rodzaju laboratorium, w którym w dzień i w nocy powstają często unikatowe związki lecznicze mogące z powodzeniem konkurować ze znanymi lekami syntetycznymi o działaniu przeciwwirusowym - przekonuje ekspert popularnego programu „Pytanie na śniadanie”.

O sytuacji polskiego rynku mleka i stojącymi przed nim wyzwaniami mówi Waldemar Broś, prezes zarządu Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich Związek Rewizyjny.

Nie należy mylić cen zbytu, które wychodzą z mleczarni, zakładów przetwórczych, z tym, co klient widzi na półce w sklepie. Tu leży zasadniczy problem. Nasze środowisko nie chce, by handel, który jest ogniwem łączącym przetwórstwo z konsumentem, pracował za darmo, ale w moim przekonaniu marża sklepu czy sieci stanowi zbyt dużą część ceny. Co do ceny surowca - one są i powinny być atrakcyjne, ale nie sadzę, by rosły tak szybko, jak na przestrzeni mijającego roku, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę fakt wzrostu kosztów produkcji mleka w ostatnim czasie. Jednak nie znam kraju, gdzie producenci jakiegokolwiek surowca - także mleka - byliby zadowoleni z uzyskiwanych cen.

Rozmowa z prof. nadzw. Marzeną Olesińską, kierownik Kliniki i Polikliniki Układowych Chorób Tkanki Łącznej Instytutu Reumatologii w Warszawie i mazowieckim wojewódzkim konsultantem w dziedzinie reumatologii.

Reumatyzm to popularna nazwa dolegliwości stawowych. Jednak jeśli wejdziemy głębiej w to pojęcie, to powodem dolegliwości reumatycznych z narządu ruchu, czyli ze stawów, mięśni, tkanek miękkich, mogą być przyczyny zapalne i niezapalne. Ważną i bardzo szeroką grupą tych chorób są choroby zapalne, które w efekcie w dotyczą układu ruchu i obejmują cały ustrój, np. narządy wewnętrzne, skórę. Gdybyśmy z kolei popatrzyli na choroby reumatyczne niezapalne, to dotyczą one szczególnie układu kostno-stawowego. Zalicza się do nich głównie choroba zwyrodnieniowa oraz takie zmiany, jak niszczenie stawów, do czego dochodzi na skutek współistniejących schorzeń obecnych u danej osoby.

Fach gospodarza do łatwych nie należy. Nawał obowiązków, pośpiech, praca do późnych godzin, zmęczenie… W takich warunkach nie trudno o wypadek. A te, które mogą zdarzyć się na drodze publicznej, są szczególnie niebezpieczne. I zazwyczaj tragiczne w skutkach. Nie tylko dla rolników.

Analizując dane statystyczne z całego kraju o wypadkach z kategorii „06” - przejechanie, uderzenie, pochwycenie przez środek transportu w ruchu, opublikowane przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego za 2020 r., można odnieść wrażenie, że wypadki komunikacyjne nie stanowią wielkiego problemu. W sumie 138 zdarzeń, co stanowi 1,4% wszystkich zgłoszonych wypadków. Niby niewiele. Warto tu jednak nadmienić, że rodzaj zdarzeń opatrzonych identyfikatorem „06”, na tle innych grup, zajmuje, niestety, niechlubną pierwszą pozycję w strukturze wypadków śmiertelnych. Jak wskazują analizy, do wypadków dochodziło najczęściej podczas obsługi oraz eksploatacji maszyn i urządzeń rolniczych (51 wypadków, tj. 37%), załatwiania spraw urzędowych, zakupów środków produkcji itp., transportu mechanicznego zwierząt, płodów rolnych i środków produkcji.

Rozmowa z Marią Leszczyńską, prezes Siedleckiego Stowarzyszenia Pomocy Osobom z Chorobą Alzhaimera.

Przez wiele lat trzonem działalności były nasze placówki całodobowe w Ptaszkach i Kukawkach. Opieką są w nich objęci chorzy na Alzhaimera i inne choroby otępienne w najtrudniejszym okresie życia, tj. kiedy nie mogą już bezpiecznie funkcjonować w środowisku, nie ma kto się nimi zająć albo bliscy nie są w stanie tego robić. Potem włączyliśmy do naszych działań akcje edukacyjne ukierunkowane na dorosłych, dzieci i młodzież, by uczulić ich na pomoc osobom starszym, przygotować do opieki nad swoimi bliskimi. Jest to ważne teraz, w dobie odizolowania spowodowanego pandemią, gdy pogorszyła się zwłaszcza sytuacja seniorów.