Jesteśmy twórcami i uczestnikami nowego zjawiska oraz wyjątkowej wartości w kulturze regionu - zaznaczył Sławomir Kordaczuk, prezes Siedleckiego Klubu Kolekcjonerów, podczas uroczystości jubileuszowej z okazji 20 lat działalności SKK, zorganizowanej 11 stycznia.

Miejscem oficjalnej części obchodów rocznicy było Centrum Kultury i Sztuki. Spotkanie otworzył S. Kordaczuk, który wspierając sie prezentacją multimedialną, opowiedział o działalności edukacyjnej i turystycznej SKK, a uświetnił je koncert chóru siedleckiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku.

Pod koniec czerwca 1864 r. przesłuchiwano w więzieniu siedleckim część powstańców z byłego oddziału ks. Brzóski. Przesłuchiwał ich niejaki Mołczanow.

Tak o tym pisał Konstanty Borowski: „Pierwszy wezwany przez Mołczanowa indagowany był Byszewski, który tak nierozważnie zeznawał i tym tak zaplatał naszą sprawę, że jemu samemu i nam wszystkim groziła ciężka kara. Chcąc, aby zeznania nas wszystkich były jednakowe i zgodne, umyśliłem porozumieć się ze wszystkimi kolegami.

Od pięciu lat Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Konstantynowskiej, Gminna Biblioteka Publiczna oraz urząd gminy wydają Rocznik Konstantynowski, by ocalić od zapomnienia bogatą historię i wybitnych ludzi. Tematów - nie brakuje.

Pierwsze wzmianki o Kozieradach - bo tak brzmiała pierwotna nazwa miejscowości - pochodzą z 1452 r. Witold Aleksander i Jakub z Trzebini zakupili wówczas od szlachcica Świętosława majątek otrzymany przezeń w spadku.

5 czerwca 1864 r. aresztowany został Józef Cebula, chłop z Natolina w pow. radzyńskim, jak zapisano w aktach, w związku ze sprawą ks. Lewandowskiego.

Zapewne władze podejrzewały tego kapłana o udział w powstaniu i chciały zdobyć namacalny dowód jego winy. 9 czerwca aresztowany został 70-letnie chłop z Lipniak Józef Stolarczyk, podejrzewany o udział w partii Mierzejewskiego.

Człowiek, tak jak drzewo, powinien mieć swoje korzenie - przekonuje Lucyna Maciaszek, uzasadniając poszukiwanie śladów przeszłości swojej rodziny, które doprowadziło ją - podobnie jak Magdalenę Bilską - z Wielkopolski na ziemię łukowską.

Zastawie to wieś leżąca przy drodze krajowej, którą codziennie przemierza kilka tysięcy samochodów. Ot, jedna z wielu jej podobnych. Nie rzuci na kolana przypadkowego podróżnego, choć osobę z żyłką historyczną zaintryguje mogiłą 25 powstańców styczniowych poległych w bitwie pod Różą czy miejscem po starym dworze należącym do Stoińskich i Witkowskich.

Dowódca kostromskiego pp. z Radzynia Podlaskiego raportował 28 maja, że w ciągu czterech tygodni ukazywania się tu grupy ks. S. Brzóski zdołano schwytać tylko jednego powstańca.

Prawdopodobnie był to Karol Stolarczyk, aresztowany tego dnia w Brzozowicy, były podoficer pułku szlisserburskiego z 4 dywizji piechoty. 29 maja Bialska Komisja Uwłaszczeniowa wizytowała już dobra Szlubowskiego w Radzyniu Podlaskim. Przed ukazem uwłaszczeniowym należało do niego dziewięć wsi.

„Dostałem dreszczy na widok wykopanego dołu. Bolszewik powiedział: «Padumaj!». Liczy do trzech i albo będę mówił prawdę, albo zabije mnie jak psa. Zaczął odliczać. Przeżegnałem się i czekałem, ale strzał nie padł”.

Czesław Pasiak urodził się 16 stycznia 1921 r. w Krzesku Nowym jako syn Bronisława i Józefy z domu Maksymiuk. Czas dzieciństwa dzielił między naukę (po ukończeniu podstawówki uczęszczał do szkoły rolniczej) a zaangażowanie w prace polowe.

15 maja 1864 r. wojska rosyjskie z Międzyrzeca, Parczewa, Radzynia i Wohynia zaczęły przeszukiwać teren między Łukowem, Międzyrzecem i Radzyniem.

Powstańcy ks. Brzóski uszli jednak przed pościgiem, korzystając z pomocy miejscowej ludności, która ukrywała miejsce postoju oddziału, zaopatrując go w żywność i furaż.

W gronie bł. Sióstr Męczennic z Nowogródka były dwie zakonnice pochodzące z diecezji siedleckiej. W rysie biograficznym s. Danieli i s. Felicyty można znaleźć wiele podobieństw.

7 maja 1864 r. Komisja Bialska przebywała w Dobudowie. Pierwsze dni jej pracy upływały na zbieraniu danych o nowej organizacji gmin, przyjmowaniu skarg chłopskich oraz wyjaśnianiu ukazów.

Tego dnia jeńcy wzięci pod Różą zostali przeprowadzeni do Żeliszewa. Tutaj kapitan 31 pp przekazał ich dla jednostki stojącej w pałacu żeliszewskim. Tak o tym wspominał K. Borowski: „Tu podchodzili ku nam, znękanym i głodnym, sołdaci, przeważnie kozacy i naigrywając się nad nami, wyraźnie już nas się pytali, po cośmy tę wieś niemiecką spalili, a Niemców poranili i pomordowali?