150 lat temu w małej wiosce nad Bugiem od rosyjskich kul zginęło 13 mężczyzn. Byli prostymi rolnikami, większość z nich nie potrafiła czytać. I choć nie zostawili po sobie żadnych pism, przetrwali w sercach i pamięci ludzi.

Jak słodko jest umierać za wiarę - ilu z nas byłoby dzisiaj w stanie tak powiedzieć w obliczu niesprawiedliwych prześladowań i śmierci? A tak właśnie brzmiały ostatnie słowa 13 katolików obrządku unickiego, którzy 24 stycznia 1874 r. bronili swojej wiary i kościoła oraz jedności z papieżem. W 1569 r. w Brześciu podpisano unię, która doprowadziła do jedności Kościołów katolickiego i prawosławnego na terenach Rzeczpospolitej. Unici przyjęli prymat papieża i katolickie dogmaty, zachowując wschodni obrządek.

150 lat temu doszło w naszym regionie do tragicznych wydarzeń związanych z siłową likwidacją unii w Królestwie Polskim.

Carskie władze likwidowały nie tylko obrządek, ale i samych unitów, czego dowodem były krwawe masakry w Pratulinie, Drelowie oraz w wielu innych miejscach na Podlasiu. Warto więc przypomnieć podstawową wiedzę o unii i unitach. Obrządek greckokatolicki, według oficjalnej terminologii: greckounicki, powstał na mocy unii kościelnej zawartej w 1595 r. w Rzymie, a potwierdzonej w 1596 r. w Brześciu Litewskim. Unici wyznawali dogmaty katolickie i przyjęli zwierzchnictwo papieża, utrzymując dotychczasowe zwyczaje i formy liturgiczne obrządku wschodniego.

Niekorzystne położenie Polski - między dwoma mocarstwami na wschodzie i zachodzie - to temat dyżurny w świadomości historycznej Polaków.

Jedyne, co pozostaje dyskusyjne, to która część jest bardziej niebezpieczna i uciążliwa w procesie dziejowym. - Ci, którzy mieszkają bliżej wschodnich rubieży, wskazują na wschód, zaś ci na zachodnich mają zupełnie odmienne zdanie. I tak jest od stuleci - tłumaczył podczas spotkania w Muzeum Regionalnym w Siedlcach prof. Hieronim Grala, który należy do grona najwybitniejszych polskich badaczy dziejów Europy Wschodniej w średniowieczu i epoce nowożytnej.

Zakończyły się prace remontowo-konserwatorskie przy pomniku „Bojownikom o Wolność Ojczyzny”. Przeprowadzone prace zabezpieczyły jego bryłę i poprawiły jej estetykę.

Stojący się w centrum Ryk i wpisany do rejestru zabytków 95-letni pomnik nie przechodził dotąd praktycznie żadnych napraw. Zadbać o niego postanowiło Centrum Kultury i Sportu, które pozyskało na rewitalizację 77,1 tys. zł z funduszy unijnych. Przetarg na konserwację wygrała firma „Sarny-Dwór” z Ułęża, wyceniając swoją pracę na 115 tys. zł. Brakującą część kosztów pokryto z budżetu miasta. Zabytek wymagał przeprowadzenia wielu zabiegów konserwatorskich.

Damska bransoletka z kulą katorżniczą, składany podróżny pistolet czy XIX-wieczna stuła należąca według przekazów do powstańczego generała ks. Stanisława Brzóski…

To tylko przykłady eksponatów, które do końca stycznia można obejrzeć w siedleckim Muzeum Regionalnym im. M. Asłanowicza. Ekspozycja „Powstanie styczniowe 1863-1865” otwarta została podczas Dni Niepodległej organizowanych przez Muzeum Regionalne w listopadzie i doskonale wpisała się w zakończenie obchodów160 rocznicy wielkiego zrywu niepodległościowego Polaków sprzed lat. Przygotowana została ze zbiorów siedleckiego muzeum, Muzeum Zbrojowni na Zamku w Liwie, Muzeum Ziemiaństwa w Dąbrowie oraz ze zbiorów prywatnych, w tym należących do znanego kolekcjonera Marcina Zdrojewskiego.

Przystanek autobusowy w Ciciborze Dużym stojący przy drodze wojewódzkiej 811 zupełnie zmienił wygląd. Dziś przyciąga uwagę wszystkich podróżujących w kierunku Janowa Podlaskiego.

Do niedawna obiekt był bardzo zaniedbany i nie zachęcał to tego, by z niego korzystać. Pomysłodawcą odnowienia był radny gminy Biała Podlaska Mateusz Siwiec. - O remoncie tego przystanku myślałem od początku swojej kadencji. Bardzo podobał mi się sposób odświeżenia trzech przystanków w Studziance w gminie Łomazy. Wszystkie zostały pomalowane i udekorowane motywami związanymi z Tatarami i kajakami. Postanowiłem zrobić coś podobnego z naszym przystankiem. Zaczęło się od ogłoszenia na fb, w którym napisałem, że szukam jakiegoś graficiarza lub innego artysty.

Boże Narodzenie 1983 r. dla wielu mieszkańców naszej diecezji było niezapomnianą lekcją wiary i nadziei. Obrona krzyży w Miętnem, która się wówczas rozpoczęła, wpłynęła na życie nie tylko uczniów, ale także ich rodzin.

Tamte święta były bardzo radosne, choć jeszcze nikt nie zdawał sobie sprawy z tego, co nas czeka - wspomina Helena Sosnowska, mama Violetty Sosnowskiej-Kluczek, która stała na czele protestów w Zespole Szkół Rolniczych w Miętnem 40 lat temu. - Z wielką radością przyjęłam postawę córki i jej znajomych. Patrząc na tę młodzież, ich modlitwę, zjednoczenie, widzę lekcję, jaką wynieśli z tamtych wydarzeń - zauważa H. Sosnowska. - Zbliżyli się do Boga, także rodziny się umocniły - dodaje, a córka dopowiada: - Tamte święta były pełne wiary i nadziei - nie tylko tej z nadejścia Pana Jezusa, ale też tej, że z Bożą pomocą i w naszej szkole wszystko się wyjaśni.

Filmem o ofiarności, która wychowała kolejne pokolenia, scenarzysta i reżyser Tadeusz Syka nazwał produkcję „Powstaniec 1863” przedstawiającą postać kapelana i dowódcy - ks. gen. Stanisława Brzóski. Jego premierę zapowiedziano na 12 stycznia.

Produkcja wieńczy obchody 160 rocznicy największego zrywu narodowowyzwoleńczego przeciwko rosyjskiemu zaborcy, zarazem jest w polskiej kinematografii pierwszym od 30 lat filmem fabularnym podejmującym temat powstania. Przeciętny Polak o powstaniu, które rozpoczęło się w zimową noc 22 stycznia 1863 r., wie niewiele, mimo że w ocenie historyków pomimo klęski militarnej umocniło ono polską świadomość narodową, miało też wpływ na dążenia niepodległościowe następnych pokoleń. W ocenie reżysera na film zasługiwała wyjątkowa historia ostatniego walczącego powstańca styczniowego.

20 grudnia minie 20 lat od śmierci ks. kan. Romana Soszyńskiego, proboszcza parafii św. Anny w Białej Podlaskiej, który w pamięci wielu osób zapisał się jako gorliwy kapłan, regionalista i miłośnik historii.

Urodził się 29 lutego 1912 r. w Przekopie w gm. Korczew. Znajomi żartowali, że jest dużo młodszy niż pokazuje metryka, ponieważ obchodzi urodziny co cztery lata. Wywodził się z rodziny drobnoszlacheckiej. Jego ojciec dzierżawił młyn. Kiedy mały Roman miał siedem lat, Soszyńscy przeprowadzili się do Siedlec. W miejscu, gdzie stał ich dom, dziś znajduje się park krajobrazowy - po zabudowaniach nie ma żadnego śladu. - Do seminarium trafił trochę przez przypadek.

Nazwisko Boretti można spotkać zarówno w Warszawie, jak i we Florencji. Józef Mikołaj Boretti związany był przez pewien czas również z ziemią hańską, a równo 60 lat temu otrzymał tytuł honorowego obywatela Włodawy.

Urodził się 6 grudnia 1863 r., a ochrzczony został w warszawskiej parafii Świętego Krzyża. Jego przodkowie przybyli do Warszawy pod koniec XVIII w. z Księstwa Mediolanu. Pradziad Józefa Mikołaja - Giuseppe (1746-1849) był włoskim budowniczym działającym w Polsce za Stanisława Augusta, od 1787 r. „Stał na czele Zgromadzenia Murarzy w Warszawie jako pierwszy starszy i był czynny w ustanawianiu nowej ustawy rzemieślniczej” - czytamy w „Sadze Borettich” autorstwa Jerzego Marii Borettiego.