Najazd szwedzki pod hasłem uwolnienia Rzeczypospolitej od Augusta II zapoczątkował podział społeczeństwa. Sapiehowie i ich zwolennicy poparli Szwedów, natomiast znaczny odłam szlachty podlaskiej stanął po stronie Sasa i uznał wyzwolicieli za intruzów.

Na przełomie marca i kwietnia 1702 r. Szwedzi zajęli Wilno i zaczęli się zbliżać do granic województwa podlaskiego. W tym czasie dotarł tu uniwersał króla szwedzkiego Karola XII z 28 marca, w którym nakazywał on wszystkim mieszkańcom pozostać w miejscu zamieszkania i oświadczał, że zapewni im bezpieczeństwo.

W latach 1700-1701 doszło na Podlasiu do zaburzeń chłopskich w dobrach królewskich. Zmieniający się dzierżawcy, chcąc szybko zdobyć zyski i pozbyć się zadłużeń, podwyższali obciążenia włościan, którzy nie mogli się z tym pogodzić.

17 lutego 1699 r. Rada Senatu w Warszawie postanowiła zwołać w połowie roku posiedzenie Sejmu. Z okazji zawarcia w marcu pokoju w Karłowicach król August II zorganizował w Warszawie wyścigi konne.

8 maja 1698 r. w czasie tzw. dni krzyżowych w Kodniu, gdy odbywały się procesje katolickie, zaginął 3-letni chłopczyk. Po kilku dniach poszukiwań znaleziono usiane ranami ciało dziecka, ukryte w ustronnym miejscu.

17 czerwca 1696 r. zmarł król Jan III Sobieski. Prymas Michał Radziejowski jako interrex w czasie bezkrólewia zastępujący monarchę, wydał uniwersały na sejmiki i określił termin sejmu konwokacyjnego na 29 sierpnia.

Szlachta podlaska poświęcała znaczną część swego czasu na procesy w sądach grodzkich (w Drohiczynie, Mielniku czy Brańsku), a następnie w Trybunale Lubelskim. Z pamiętnika Wiktoryna Kuczyńskiego wynika, że w latach 1691-1692 procesował się w Lublinie z panią Jagocką (z d. Niemierą) o Hruszniew i Drażniew, z jej mężem chorążym mielnickim i z panią Świnołęską secundo voto Wyszyńską o dobra w Klukowie.

Dostrzegając potrzebę umocnienia Kościoła unickiego na Podlasiu (szczególnie po zawarciu układu Grzymułtowskiego) siostra króla, współwłaścicielka Białej, księżna Katarzyna Radziwiłłowa wspólnie ze swym synem Karolem Stanisławem za zgodą metropolity kijowskiego postanowili osadzić w 1690 r. w swym grodzie nad Krzną, przy unickiej cerkwi Św. Ducha, zakon ojców bazylianów św. Józefata.

W 1686 r. dziedzic Leśnej i skarbnik orszański Paweł Kazimierz na Michałowie Michałowski wzniósł na tzw. Okopach Leśniańskich drewniany kościół pod wezwaniem NMP i św. apostołów Piotra i Pawła. Cudowny obraz przeniesiono z Bukowic do tego kościoła i umieszczono w wielkim ołtarzu. Parafii jeszcze nie utworzono, ale bp Witwicki mianował tymczasowego rektora tej świątyni.

Z powodu upałów, suszy, braku w zaopatrzeniu oraz licznych chorób ludzi i zwierząt wyprawa królewska 1684 r. do Mołdawii w ramach Świętej Ligi zakończyła się niepowodzeniem.