W 1799 r. siedmiokrotnie dokonano poboru do wojska austriackiego: w styczniu, kwietniu, czerwcu, lipcu, wrześniu (dwukrotnie) i listopadzie. Rekrutacja objęła w całej Galicji zachodniej 9339 mężczyzn. Z cyrkułu bialskiego i siedleckiego zabrano razem ponad dwa tysiące osób, co stanowiło ponad 1/4 wszystkich zmobilizowanych w Galicji Zachodniej.

Wbrew zapowiedziom, że rządy austriackie wprowadzą nowe racjonalne przepisy cywilizacyjne i podniosą Podlasianom standard życia, wcale nie doszło do dalszego rozwoju samorządności miast i przyznania większych swobód szkolnictwu.

Na początku 1797 r. na pograniczu Podlasia został zorganizowany spisek niepodległościowy oparty na radykalnym programie społecznym. Jego twórcą był Franciszek Bitterman-Gorzkowski, syn drobnego szlachcica warmińskiego, zaliczający się do społeczności umysłowej, czyli przyszłej inteligencji (studiował we Francji nauki matematyczne i przyrodnicze), ostatnio geometra w dobrach Cisie k. Okuniewa, należących do Felicjana Zalewskiego.

Nie spodziewali się Podlasiacy, że dawna stolica Polski tym razem będzie siedzibą tzw. Dyrektorium Nowowcielonych Terenów, gdzie będą składać przysięgę wierności cesarzowi i doprowadzać rekruta.

2 lipca 1796 r. król Stanisław August pisał z Grodna do bp. Naruszewicza w Janowie „Bereśniewicz oddając mi dwa voluminy Chodkiewiczowej zasmucił mnie oraz i pocieszył chorobą i polepszeniem Twoim.

9 stycznia 1796 r. wojska rosyjskie opuściły Warszawę, do której wkroczyli sojusznicy pruscy. Do końca stycznia Rosjanie ewakuowali się z takich miast jak Siedlce, Łuków, Międzyrzec, Biała Podlaska, niemal do końca je rabując.

Dekretem gubernatora Warszawy gen. Fiodora Buxhoewdena, 17 marca 1795 r. dla terenów będących pod tymczasowym zarządem rosyjskim została utworzona Administracja Skarbu Publicznego, która składała się z sześciu asesorów i dwóch regentów.

Niecodzienną lekcję historii lokalnej społeczności zapewniło działające przy parafii Najświętszego Zbawiciela w Rykach Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Dzieci i Młodzieży. 19 września odbędzie się połączona z historycznym widowiskiem promocja książki Krystiana Pielachy pt. „Proces Żołnierzy Wyklętych”.

7 stycznia 1794 r. feldmarszałek Suworow wyznaczył nieodwołalnie wyjazd króla Stanisława Augusta z Warszawy do Grodna. Tego dnia, o 10.00 rano, kareta królewska eskortowana przez dragonów gen. Tormasowa przekroczyła Wisłę na tratwie i udała się na wschód.

9 września 1794 r. feldmarszałek Suworow wkroczył do Warszawy. Skonfiskowano wszelką broń, własność państwową i zapieczętowano spichrze. Natychmiast miały zostać zarekwirowane polskie sztandary, insygnia i wywiezione do Rosji jako zdobycz wojenna.